15. osmanlı padişahı.
namı diğer, deli mustafa.
tarihimizde ilk defa, padişahlığın babadan oğula geçmesi kuralını uymayarak, kardeşinden sonra tahta çıkmış padişah olma özelliğine sahiptir.
babası
iii. mehmed döneminde 19 şehzadenin cenazesi çıkmıştı saraydan ve halk bu nedenle payitahta nefretle bakıyordu. kardeşi
i. ahmed tahta çıktığında kardeş katlini kaldırarak hayatını bağışlamış, kafese kapatılmıştır. fakat her zaman öldürülme korkusu yaşayan ve hayatının yarısını kafeste geçiren mustafa'nın psikolojik sorunlarına bir faydası olmamıştır bu durumun.
bir de, ahmed'in tahta çıktığında genç olması ve henüz şehzadesi olmadığından hanedan soyunun kurumaması için ne olur ne olmaz diye öldürülmediği rivayet edilir.
gelelim mustafa'nın iktidar olduğu dönemlere. kardeşinin ölümünden sonra tahta çıkmasıyla kısa sürede akli dengesinin yerinde olmadığı anlaşılıp indirilmiş, yerine
genç osman getirilmiş, fakat genç osman'nın hazin sonu ile bu halinin geçeceğini iddia edenler tarafından yeniden tahta getirilmiştir. yine de mustafa'nın hali daha fazla saklanamadığı için bir yıl sonra yeniden indirilip yerine
iv. murad getirilmiş, kendisi yine kafese kapatılmıştır.
geçirdiği bir sara krizi nedeniyle öldüğü söylense de bir diğer iddiaya göre
iv. murad 'ın emriyle katledilmiştir.
hakkında bilinen efsane hikaye, denizdeki balıklara altın atmasıdır.